Media, wersja beta, Mirosław Filiciak, Wydawnictwo Katedra, 2013, Gdańsk.
Czy powszechny dostęp do internetu doprowadzi ostatecznie do śmierci telewizji jako medium? Czy gry komputerowe przyczyniają się do powolnej śmierci czytelnictwa jako sposobu spędzania wolnego czasu? Wreszcie, czy nowe media elektroniczne staną się dominującą formą komunikacji, eliminując wszelkie bardziej tradycyjne sposoby wymieniania się informacjami? Nie są to pytania, na które można w sposób sensowny udzielić jednoznacznej odpowiedzi.
Wciąż jeszcze można spotkać się z utopijnymi wizjami społeczeństwa które oparte o komunikację w internecie wytwarza nową jakość życia zbiorowego – bardziej egalitarnego i demokratycznego, w którym każdy ma równy dostęp do informacji i dóbr kultury, w którym każdy jest zdolny zabrać równoważny głos dzięki systemowi anonimowych komentarzy. Z drugiej zaś strony, nie słabną alarmistyczne głosy o tym, jak nowe media przyczyniają się do erozji kultury – niszcząc bardziej angażujące intelektualnie aktywności i zastępując je miałkim i powierzchownym przekazem pozbawionym większej wartości (A. Keen, Kult amatora. Jak internet niszczy kulturę, Warszawa 2008).
Jak, wobec tylu wątpliwości sensownie szukać odpowiedzi na pytanie o rolę i status mediów we współczesnej kulturze?
Komputery i internet na dobre zadomowiły się już w naszej rzeczywistości społecznej. Spoglądając na nie z perspektywy historycznej, w mgnieniu oka przeszły od stadium mediów dostępnych dla wąskiego grona wybrańców, do powszechnej dostępności. Wielu spośród nas miałoby problem wyobrazić sobie życie bez dostępu do swego komputera osobistego, laptopa lub smartfona, łączących nas w prosty sposób z całym światem. Wychowało się już całe pokolenie, dla którego dostęp do nowych mediów elektronicznych jest rzeczą równie naturalną, jak obecność elektrycznego światła lub lodówek w naszych mieszkaniach.
Wraz z czasem – i stopniowym oswojeniem – przyszedł też czas na trzeźwą i bardziej dojrzałą analizę zjawiska, którego wszyscy w jakimś stopniu jesteśmy uczestnikami. Media, wersja beta. Film i telewizja w czasach gier komputerowych i internetu Mirosława Filiciaka jest, w mojej ocenie, przykładem tego rodzaju studium. Nie znajdziemy tu już prostych odpowiedzi, zero-jedynkowych opozycji wyrażających bezgraniczną adorację postępu technologicznego, bądź czarne proroctwa upadku kultury. Zamiast tego, autor oferuje nam inną drogę – analizę konwergencyjnych wpływów zachodzących pomiędzy mediami i różnymi sferami kultury.
Szczególnie interesujący pod tym względem jest rozdział czwarty, Telewizja „po telewizji”. Niezwykle aktualny i przemawiający do naszych (przynajmniej części) doświadczeń. Autor podaje popularne seriale jako przykłady medialnej współzależności. Produkcje telewizyjne coraz częściej odbierane są za pośrednictwem internetu – choćby za pośrednictwem serwisów takich jak Netflix. Dodatkowe treści – krótkie epizody specjalne, materiały dodatkowe i rozszerzenia fabularne dla seriali ukazują się w internecie jako darmowo dostępne.
Autor nie podejmuje bezpośrednio głębszej analizy medium, jakim są gry komputerowe – a szkoda – jednak odnosi się do nich w kontekście obserwowanych i opisywanych przemian współczesnej kultury. Pokusiłbym się o stwierdzenie, że gry stanowią rodzaj widma krążącego po publikacji; choć samodzielnie nie są opisywane jako niezależna kategoria, to ich cień zdaje się padać na na całą analizę. Mimo wszystko, uważam że zarówno dla badaczy, jak i dla osób zwyczajnie zainteresowanych współczesną sytuacją mediów i kultury w ogólności, jest to pozycja cenna, interesująca i warta uwagi. Tym bardziej, że autor śmiało może uchodzić za jednego z czołowych polskich ekspertów w tej dziedzinie.
autor: Piotr Krzywdziński
Informacje dodatkowe:
Autor: Mirosław Filiciak | Tytuł: Media, wersja beta. Film i telewizja w czasach gier komputerowych i internetu.
Rok wydania: 2013 | Wydawnictwo: WN Katedra
Projekt okładki: Anna M. Damasiewicz
Redakcja: WN Katedra
Piotr Krzywdziński
Latest posts by Piotr Krzywdziński (see all)
- Recenzja: Edukacja w pikselach - 15 października, 2019
- Recenzja: Gry wideo w środowisku rodzinnym. Diagnoza i rekomendacje. - 7 października, 2019
- Groza i mechanika: o relacjach grozy i mechaniki rozgrywki - 27 lipca, 2019
